|
7- Toddobaleyda: -
154p77
Abuu hurayra wuxuu yiri baa la yiri 7 qof ilaahey baa maalinta qiyaame hooska carshigiisa hoos geynaya maalinta aan hoos kale jirin:
- Imaam caadil ah,
- shaab cibaadada alle ku soo barbaaray,
- qof isaga oo kaligiis ah ilaahey xusuustay ee ilmo ka soo daadatay khushuuc alle darti,
- qof qalbigiisu masjidka ku xiranyahay ilaa uu uga laabto,
- qof saddaqo bixiyey ilaa bidixdiisu aysan ogaan waxay midigtiisu samaysay,
- labo qof oo alle darti isku jeclaaday,
- nin ay naagu u yeeratay ee diiday oo yiri ilaahay baan ka cabsanayaa.
155p78
Abuubakar rc wuxuu yiri baa la yiri Bakhaylku 7 xaaladood middood kama dhex baxo:
- In uu ka dhinto hantiduu bakhaylay ee ay ka dhaxasho cid ku bixisa dariiq aan alle raalli ka ahayn,
- ama in uu ilaahay ku sallado madax daalim ah oo isagoo dulleeyey ka qaatay,
- ama inuu shahawaat la galo maalkiisa fasaadisa,
- ama inuu is tuso aragti ah inuu dhismo ama cimaarad ku taalla dhul qarriban geliyo ee ay halkaas ku baaba'do,
- ama in ay masiibo masiibooyinka adduunyo ka mid ah ku dhacdo sida qarqamid, gubasho, xatooyo, iwm,
- ama inuu cudur halis ah ku dhaco oo maalkii daweyntiisa uga dhammaado,
- ama in uu meel ku duugo kaddibna meeshii aqoon waayo.
156
Seyid Cumar rc wuxuu yiri baa la yiri:
- Qofkii uu qosolkiisu bato haybaddiisa ayaa hoos u dhacda,
- qofkii dadka yasa isna wuu xaqirmaa,
- qofkii shey badsada caan buu ku noqdaa,
- qofkii hadalkiisu bato dhacdhaciisa ayaa bata,
- qofkii dhacdhaciisu batana xishoodkiisa ayaa yaraada,
- qofkii waracnimadiisu yaraatana qalbigiisa ayaa dhinta.
157p79
Sayid Cusmaan rc, aayadda (Waxaa ku hoos jirey kanzi ay leeyihiin aabahoodna saalix buu ahaa) wuxuu ka yiri baa la yiri Kanzigu waa Loox ka samaysan Dahab oo ay ku qorantahay 7 sadar oo ah:
- Waxan la yaabay qofka geeri ogaaday ee qoslaya,
- waxan la yaabay qofka ogaaday inay adduunyo dhammaanayso ee raadinaya,
- waxan la yaabay qofka ogaaday in arrimuhu qaddar alle ku socdaan ee wixii dhaafay u murugoonaya,
- waxan la yaabay qofka in xisaabu jirto ogaaday ee maal aruurinaya
- waxan la yaabay qofka Naar ogaaday ee dambaabaya,
- waxan la yaabay qofka ilaahay yaqiinsaday ee qayrki sheegsheegaya,
- waxan la yaabay qofka janno yaqiinsaday ee adduunyo ku istareexaya,
- waxan la yaabay qofka shaydaan cadaawaddiisa ogaaday ee addeecaya,
158p80
Sayid Cali rc ayaa la weydiiyey baa la yiri:
- Samada maxaa ka culus ?
- Dhulka maxaa ka ballaaran ?
- Badda maxaa ka taajirsan ?
- Dhagax maxaa ka adag ?
- Naar maxaa ka kulul ?
- Zamhariira maxaa ka qabow ?
- Sun maxaa ka qaraar ?
markaa wuxuu ku jawaabay baa la yiri:
- Dhulka waxa ka waasacsan xaqa,
- Badda waxaa ka taajirsan qalbi qanacsan,
- Dhagax waxaa ka adag qalbi munaafiq,
- Naar waxaa ka kulul mas-uul jaa-ir ah (daalim),
- Zamhariira waxaa ka qabow bakhayl aad gacanta u taagato,
- Sunta waxaa ka qaraar samirka, Namiimnimadana waa la yiri.
159
Suubanaha ayaa yiri baa la yiri adduunyo waa:
- Hoyga qof aan hoy lahayn,
- Maalka qof aan maal lahayn,
- waxaa aruuriya qof aan caqli lahayn,
- waxaa shahawaatkeeda ku mashquula qof aan garaad lahayn,
- waxaa u ciqaab gala qof aan cilmi lahayn,
- waxaa wax ku xasda qof aan qalbi lahayn,
- waxaa u dadaalka qof aan yaqiin lahayn.
160p83
Jaabir ibn C-lahil ansaari, suubanuhu wuxuu yiri buu yiri baa la yiri, Jibriil afka kama deyn in uu igala dardaarmo:
- Deriska illaa aan is iri dhaxle ayuu ka dhigayaa,
- Dumarka illaa aan is iri furriinkooda ayaaba la xarrimayaa,
- Addoomada illaa aan is iri waqti lugu xoreeyo ayaa loo qabanayaa,
- Cadayga illaa aan is iri waa la farad yeelayaa,
- Salaadda jamaacada, illaa aan is iri jamaaca la-aan lama aqbalayo,
- Salaatu laylka illaa aan is jiif habeenba ma jiro,
- Dikriga alle illaa aan is iri qawl uusan la socon waxba ma tarayo,
161p84
Suubanuhu wuxuu yiri bay yiraahdeen 7 qof maalinta qiyaame ma soo eego dembina kama dhaafo naartuuna geliyaa:
- Ninka Khaniiska,br>
- Khaniiskiisa 2aad,
- Gacantiisa u galmooda,
- Xayawaanka u taga,
- Hooyo iyo gabadheed u wada taga,
- Ninka deriskiisa ah xaaska uga taga,
- Qofka deriskiisa dhiba illaa uu ka lacnado.
162
suubanuhu wuxuu yiri bay yiraahdeen shuhaddadu waa 7 marka laga reebo ruuxa jihaad ku geeriyooday:
- Qofka shuban u dhintay waa shahiid,
- qofka biyo ku qarqamay waa shahiid,
- qofka shahwado iska soco waa shahiid,
- qofka daacuun dilo waa shahiid,
- qofka gubasho ku dhintay waa shahiid,
- qofka meel ku dunto ku dhinta waa shahiid,
- naagta foosha ku dhimata waa shahiiddad,
163p85
Ibnu Cabbaas wuxuu yiri baa la yiri ruuxa caqliga leh waa in uu 7 ka dootro 7:
- In uu Faqriga ka doorto maal-qabeen nimada,
- in uu hoos isu dhigga ka doorto kor isu qaad-qaadka,
- in uu tawaaduca ka doorto kibirka
- in uu gaajada adduunyo ka doorto dheregta adduunyo,
- in uu farxadda adduunyo ka doorto murugta adduunyo,
- in uu hooseyn adduunyo ka doorto sarrayn adduunyo.
- in uu geerida ka doorto nolosha.
|
