|
D H U L - G A R I I R Waa Maansadii Abwaan Max'ed Ibraahim Warsame 'HADRAAWI' ee uu ka tiriyey Cudurka soomaalida dullaystay, facoodna ka reebay ee HAYB-SOOCA Horraantii Bishii May 2007. Abwaanka caanka ah ee "Hadraawi". Hadraawi wuxuu gabaygan ka tirshey madal loo agaasimay dadka la haybsooco ee Soomaalida. Eebbe ayaa Quraankiisa Kariimka ah innoogu caddeeyey in qofka agtiisa gobta ka ahi yahay kan camalkiisu suubbanaado cabsida Rabbina ku dheer tahay. Waxay ila tahay ruux Eebbe u hogaansami waayey oo quudhsi dan mooday inaan gabaygan Ina Walanwal waxba deeqsiin karayn laakiin kolleyba isaga xilkii saarnaa waa ka dhacay mar haddii garaadka Eebbe siiyey uu ku iftiimiyey dulmigan waayo soo jireenka ah ee qabiixa ah. Waa gabay dheer oo ruuxba inta Alle kaga anfaco uu ka qaadan karo.Tixdan oo soo baxday bilawgii bisha May,2007 ayuu tiriyey.Axmedow nin dheeraad sitoo, dhiibban baad tahaye tu kalaad u dhaaftaa kolkaad, dhaliso tii roone dhallintii caleemaha lahayd, waygu dheertahaye haddaan Beegsi kala soo dhex baxay, tooda meel dhigaye labadii dhallaannimo lahayd, ways dhar urisaaye berberaawi dhuub iyo ka dhuub, waysu dhurannaaye ilhaaneey dhiggaagiyo hablaha, dhuude falanqeeye hadduu dhagaxu kala hayb tirsado, dheemman baad tahaye Suugaantu waa dhaqan haddana, waa sed iyo dhiibe dhidib iyo lud bay leedihiyo, dhaabad iyo meele dhuuxuu ka eegaa ninkii, dhilan yaqaannaaye qofba waa dhankuu ka arko iyo, meesha uu dhigo e dadka dhiiri iyo qawl san baa, lagu dhacsiiyaaye sida loo dhahaa buu khalqigu, ugu dhegtaagaaye dhunkaal iyo xajiin lama marshiyo, dhuumatiyo shiile sida dhuuni qaataha murtida, looma dheeh tiro e dhiidhiga nin laasimay hadduu, dheegto waa halise dheeldheelligaa laga jiraa, waa la dherershaaye dhexroor iyo waxa lagu xajaa, weliba dhaad-dhaade dhoomaha waxaa laga xushaa, tooda dhumuc weyne hadalkana nin yidhi waa dhigaa, sii dheh baa dilaye inaan dhaabadeeyaan rabaa, dhawr kal dabadeede dhaxalkeeda nimankii lahaa, way dhebaandhebiye iyagaa dharaaraba intaan, dhaafay sii odhanne. Gabaygani dhambaal buu sidaa, waayo soo dhaxaye dhulgariirna waa kii la baxay, dhalashadiisiiye dhaawdhaawda Qaadkiyo ka culus, dhaan wadaa yidhiye kana dheer is yeelyeelka iyo, iidheh iyo faane qof dhabcaala mooyee nin kale, waw dhedhamayaaye. Xaajada halkaas baan dhigoo, dhaabad baw dihine in la sii dhaqaajey rabtaa, dhaygag badanleeye oo loola dhaadhaco halkey, dhuux ka leedahaye waxa lumay dhudhumintii runtiyo , dheelli tirihiiye inta samaha dhuxulayn kartaa, waa dhif iyo koowe dhalool bay isugu biirtay iyo, tii dharjo ahayde dhulka wuu ku soo badanayaa, baal ku dhoorruhuye dhan xiirradu haddii ay maqlaan, ways dhufanayaane sinnaantey dhaliil moodayaan, tii Ilaah dhigaye dhinacay ka joogaan sharciga, waa dhis foorara e marka ay dhanaaniga gashiyo, dhiibta kala guurka dhiilaha nin buuxshaa ma jiro , dhacarta jiilaale dhirin-dhirintu waa shay sanoo, lagu dhabriiraaye hal dhabaalahaa awgayow, tii dhamayd geliye hays dhigan nin nooloow hiddadu, waysu dhimataaye. Laan dharab ka toostiyo Hibooy, dhool cas baad tahaye dhalankaagu waa luulka iyo, dhiraha yaaquude malaha roob la dhaca waad taqaan, dhiinka jookha lehe dhalankiisa shaygaa gobta ah, waad u dhigantaaye dhibic iyo cadceed looshan iyo, dhool gu' baad tahaye qurux iyo dheg baad leedihiyo, dhaabad iyo seese dherer iyo laf baad leedihiyo, dhaygag iyo yaabe dhebi heeg u baxay baad ka tahay, dhoobo jiifyada'e dhul fog baad ka laacdaa sidii, dheenta laallida'e ruuxii ku dhawraa si buu, kuugu dhegayaaye. Dhabeelnimana way kugu jirtaa, dhab iyo miisaane dhiidhiibsigaagiyo haddana, dhuda wanaaggaaga dheehaaga maahee shishaad, dhuux u leedahaye dhulka lagama soo qodin dadkee, Aadan baa dhalaye adigiyo hablaha dhinaca kale, waysu dhigantaane dhud quraad ka wada beeranteen, dhaadashada guude dhabdhab baad ku kala leexateen, adiyo joog dheere dhawawalanka waxa kuugu wacan, amase dhoohnaanta dhab darrooyinkoodaa qalbigu, dhaawac dumayaaye dhimir bay ku saareen dabool, baali kaa dhigaye dhafoor taabadkoodaa qod-qoday, dhabannadaadiiye dhaqaaq joogsigaagiyo wejiga, dhaxanta saarsaaran dhadhansiga dareenkaa ka culus, buuro soo dhacaye intaad adigu dhiillaysan tahay, taydu waa dhicise! Hadalkana nin yidhi waa dhigaa, sii dheh baa dilaye inaan dhaabadeeyaan rabaa, dhawr kal dabadeede dhaxalkeeda nimankii lahaa, way dhebaandhebiye iyagaa dharaaraba intaan, dhaafay sii odhanne. Dhafdhaf iyo halhays beena baad, soo dhadhabateene dhugatiyo cad xaaraana iyo, dhoohan may cunine dhamaas lagu takooriyo ma jirin, caado dhaaf kale e dhab cad iyo ma haysaan daliil, meel la sii dhigaye dhaqankaas canbaaraynayaa, saaray dhiillada e labadii hiyiga dheehi jirey, way ka dheertahaye weligeed dhibaatada adduun, looma soo dhixine dhaandhaanno maahee kashaa, dhooli-mood tahaye intii aad dhisnaydeen iyagu, way dhur sugayeene dhufaannimo hagooglay intaa, kula dhex joogeene dharaar uun in waa kale beryey, dhawrayeen abide dhegahay intaas la hadlayeen, waa dhab may odhane dhibaatadana way eegayeen, dhaayihii jiraye Cishadey dhanaan tahay haddii, laysu dholol fayto dhab u dirirka waa lagu yiqiin, dhaanto iyo shiishe rag hadduu dhabiiltamo naftey, dhigi yaqiinneene in kastuu xiniin dhaafyuhuu, dhiirinnimo sheegto mar haddaan dhalliil lagu gudbayn, dhalasho mooyaane dareenkiisu wuxu dhaadayaa, hoos in loo dhigaye Dhar-dhaarrey ahaayeen intaad, dheri lahaydeene dhaddiggiyo labkoodaa kan kale, dhinacyo taagnaaye ninka ay dhisaan baan isagu, tooda dhaydhayine gudmahay dhabbeeyeen ka badan, lag iyo dheeraade hadday dhigan lahaayeen mid uun, maalba may dhaqane dhaxalkiisa may soo xarayn, dhogorta xoolaade waligood dhalaal subaga iyo, dhaashi may heline dhay iyo karuur labada weel, dhoosha may geline hadday dhami lahaayeen mid uun, dhiilba may tolanne Dhegahooda maag baa qabsaday, shayna may dhimine si baa loo dhaliilaa haddana, ruuxna may dhibine dhuyaal iyo kudaal bay damceen, dhiigna may galine dhulka way ka sii guuraayaan, ruuxna may dhicine dhoof bay ku daysteen inay, sibiq dhaqaaqaane dhalashada inay dooriyaan, bay u dhowdahaye dhagar inay galaan bay damceen, dhaarse may marine dhaaxaan ogsoonaa halyey, dhuuntay keligiiye Hadalkana nin yidhi waa dhigaa, sii dheh baa dilaye inaan dhaabadeeyaan rabaa, dhawr kal dabadeede dhaxalkeeda nimankii lahaa, way dhebaandhebiye iyagaa dharaaraba intaan, dhaafay sii odhanne. Godka dhidarka beelaha qotow, dhowr kal baa haraye hadduu dhiillo leeyahay dulmigu, waad ka dheregteene intaad weel manno ah dhaamiseen, way dheg weyntahaye ulihii dharkaynkiyo cayada, waydinkii dhilaye dhamacdiyo dabkaad quudateen, maaha dhalanteede. Nin xaqiina meel hoose dhigay, tiisu waa dhedo'e xumaantana wanaag baa dhaxlee, wayda haw dhimane naftu dhaaba-dhaabaha hiyiga, way ku dhacantaaye kol haddii dhabbada loo qorqoro, way ku dhilantaaye mar haddii qalbiga ciil dhufasado, dhaaftay taladiiye sida Dhooddi-meerkii taleex, haw dhaqaaqina e dhirbaaxooyinkii quursigaa, dhuunta yuurura e haddii dhagar inaad gaysataan, laabtu dhigi waydo dhanka eebbahay xiga adduun, wayska dhalanteede. Dhab dhabluhu markuu yimi arlada, may dhammayn talo e waatay dhufaannadu khalqiga, soo dhex geliyeene waa kii dhamaastiyo falkiyo, keenay dhalanteede waa kii dhibaatada la yimi, dheega-dheegaha e waa kii dhufaysyada qotee, dhoombir soo rogaye maantay dhankaas iyo dhankaas, baahday dhiilladuna markay dhabaqday waa kii shacbigu, soo dhalaashadaye waataad dhadhaabtiyo budkiyo, dhagaxa boobteene gobannimada waa tii dhagdhago, dhaanto loo tumaye dharaartaana waad wada jirteen, dhiiftu kululayde waa loo dhammaa maalmihii, laysu dhaarsadaye Hayeeshee ma sii dhugan caqligu, teeda dhinac tiile dhiilladu halkay weeran tahay, looma faal dhigine waa tii la dhaawacay markay, dhalatay guushiiye weligeed dhan baa qaawanaa, dhidibbadeediiye Xaajadu intay dhowdahay, dhaymo leedahaye shinkeedii markey dhaaftay bay, keentay dhabandheebe dhab-darro uma toosine nabsigu, wuu dharaarsadaye dhacan baa la saaraa halkuu, eel ka dhowyahaye markaasay dhurwaagiyo colkiyo, dhawrta celisaaye Nin dhug lihiba wuu garanaya, suul dhabaalaha e dhabbadaad u xaadheen ninkii, soo dhus layn jiraye dhextaalkeeda goortuu hubsaday, soo dhababaceeye dhalliilaha markuu sahansaduu, meel ka soo dhacaye dhawaaq toosiyow baxay lugtii, dhaaftay jeeniga e waa kaas dhaqaaliyo hub iyo, dhoof u soo helaye dhuxul hoos ka nool iyo dab baa, soo dhabiib kiciye Dhacadiidka xaajada gashiyo, dhabanno hayskeeda markii aan dhab deyey baan is iri, dhacanta sii saare af dhabaan-dhabkeedii haddana, waan ku dhiirradaye dhanbaalkii digniintaan is iri, caawa yuu dhixine Dheehada Rashiidow mar baan, neefka loo dhigine magaceeda oo laba kor dhaban, yey dhewelantaaye marka dhiilka lala hoos galey, meelo dhugataaye Ummadyahay dhab baa loo hadlaa, waad is dhigateene dulmigii lafaha dhuuxay baad, dib u dhardhaarteene ummad baad xaqeedii dhammaa, dhababka saarteene gunaadkii naftii weli ma dhigin, waase dhiig baxaye garaadkiinnu wuu dhaafsan yahay, dhiilkan buuxsamaye maantana waxaa idin dhex taal, tii dib loo dhigaye caaway u dhowdahay haddaad, dhugasho siisaane. Dhillowyahaynku waa geed ka baxa, dhuunta geed kale e imminkuu dhabbada soo hayaa, dhaanki reer Yurube nin kastoo is dhoob-dhoobi jiray, dhigaha loo laabye dheweraad haddey kala lahayd, laysu soo dhuraye markii dhuuni loo rogey arlada, dhoorku wada daalye dhallinyaradu way dayriyeen, dhalashadoodiiye waa taa ninkii dhowrsanaa, qaad ku soo dhacaye waa taa dhabeeshii hiddaha, dhaylo loo dubaye dhuuqdhuuq layaashii batiyo, heen dhalaalshuhuye dheri bay ku wada foorartaa, diiddan dhaqankiiye dhaddiggiyo labkeedii waqtigu, dhaal isugu keenye ummaddii dhiraha kala lahayd, ways dhex huruddaaye dheg-dheggiyo lafaha dhuubtay iyo, dhogor xumaanteeda qaraamaad markay wada dhantaa, dheehu doorasamaye haddey dhoojo wada yeelatiyo, dhiico iyo tuure haddii dhawrasaan lagu yiqiin, dhimay hankeediiye dhibaatadan xilkeedii horaad, uga dhabcaasheene maantana sidii dhagax dixeed, hawgu sii dhegina. Inta shay la dhawrtiyo haddaan, Diinta kugu dhaarsho inta gabay dhaf leeyahay haddaan, kaaga dhira fuulo haddaan dhaho haddaan dhigo haddaan, weliba dhiib dhiibo anigoon wax kuu dhimin haddaan, dhegaha kuu buuxsho dhaq-dhaqaaq ma kaa iman karaa, dhiillo lagu baajo ? Dhabtuun baa khalqigu diidaya, meesha dheer tegaye dhulgariirka waa laga baqaa, waayo soo dhaxaye la dhex joogi maayoo Arlada, dheelmashow qorane qofba wuxuu dhigtuun baa u yaal, dhiilka aakhiro e ninkii dhiirri sheegtoow is furo, way dhanaan tahaye. |
|
|